Op het Japanse eiland Omijima ligt het vissersdorp Kayoiura. Tussen 1600 en 1900 leefden vissers daar van de walvisjacht en – anders dan Nederlandse walvisvaarders gewoon waren – ging de jacht gepaard met rituelen en gebeden. Want wie een leven neemt verandert de kosmische orde en daar moet iets tegenover staan. Dode walvissen werden officieel bijgeschreven in het overlijdensregister van de Kogan-ji tempel, gewijd aan walvissen. Walvisfoetussen kregen een officieel graf.
Hoewel de laatste walvisvangst door vissers van Omijia ruim honderd jaar geleden plaatsvond, bidden Boeddhistische nonnen in de tempel nog dagelijks voor het leven in zee. De gebeden zijn gericht aan de spirits van walvissen en ander zeeleven. Jaarlijks wordt in de temple een gedenkdienst gehouden voor walvissen. Antropoloog Kumi Kato
Blogs
DROMEN GARNALEN?
Garnalen die dromen en soms nachtmerries hebben? Volgens de Engelse auteur Adam Nicolson zijn garnalen veel complexere wezens dan mensen denken. Arita Baaijens bezocht de auteur van ‘De zee is niet van water’ bij zijn vakantiehuisje aan zee in Schotland, en wilde niet meer weg.
Navigeren in veranderende wereld
Als je deze zomer aan zee bent en de zon schijnt, zoek dan aan de vloedlijn een ondiep plekje waar zon en zee met elkaar spelen. Je ziet vanzelf de prachtige schaduwpatronen die het kabbelende zeewater achterlaat op het zand. Het spel verveelt nooit. Het zijn dit soort patronen die Wayfinders, navigators, gebruikten in de Pacific om van eiland naar eiland te varen zonder kompas of sextant. Deze navigatiekunst was bijna verdwenen,
scomber, de makreel
Het was een vreemde wereld waarin het visseneitje ronddreef waaruit Scomber de makreel tevoorschijn zou komen. De ouders waren nergens te bekennen; het eitje dreef onbeschermd in een zee die was vergeven van grote en kleine jagers. Kreeftjes, plankton, hordes kwallen en kronkelende worpjes waren gretig op zoek naar een smakelijke prooi. Van de miljoenen makreeleitjes die net als Scomber ronddreven, verdwenen er de eerste nacht al vele duizenden.
Het bloedstollende verhaal van Scomber de makreel staat in ‘Under the Sea-Wind’ (1941, en nog steeds in druk!) van marien bioloog en gelauwerd schrijfster Rachel Carson. Het boek was en is een sensatie.
HET GROTE VERHAAL
Story telling is het nieuwe buzz-woord. In IVN Magazine een special over Het Grote Verhaal met aandacht voor het project ‘Solliciteren bij de Noordzee’.
Ritueel aan zee
Even voorstellen: stagiair Lisanne Renes, Master Heritage and Memory Studies. Zij vroeg op een koude dag strandgangers naar hun band met de onstuimige zee. De gesprekken vormen de opmaat voor een veldonderzoek naar de manier waarop woorden en gebaren in combinatie met ritueel invloed hebben op het (mogelijk) ervaren van een bezielde zee.
SEA WOMEN
Vrouwelijke wetenschappers, kunstenaars en activisten voeren onlangs gezamenlijk naar de poolcirkel. Om metingen te doen, maar ook om te praten over aanvullende perspectieven op de natuur. ‘Als je alleen op de wetenschap vertrouwt, ga je voorbij aan wat ons mens maakt.’
solliciteren bij de Noordzee
‘Natuurlijk is het een gek experiment. Maar ik wil laten zien dat onze bazige omgang met de zee nog veel gekker is!’ Arita Baaijens solliciteert later dit jaar bij de Noordzee op de functie ‘Spreker voor het leven in de zee’. Ze onderzoekt op welke manier we de zee kunnen betrekken bij beslissingen over haar toekomst. De ongewone sollicitatie bij een ongewone werkgever lijkt een ‘mission impossible’. Gelukkig zijn onmogelijke missies de specialiteit van ontdekkingsreizigster Arita Baaijens.
BOEK in aantocht
Contract getekend. Over een tijdje verschijnt ‘Solliciteren bij de Noordzee’ van Arita Baaijens bij Uitgeverij Atlas Contact. De kurk ging van de fles en ook de zee was bruisend aanwezig.
Rode draad van het boek is Arita’s voorgenomen sollicitatie bij de Noordzee voor de functie ‘Spreker voor al het leven in de zee’.
TEGELWIJSHEID
Luchtig tussendoortje.